Hoe bereken je je vruchtbare dagen?
Deel
Reviewed door
Dr. Michelle Verbeek -gynaecoloog / gynecologist
Als je zwanger wilt worden (en ook als je dat niet wilt!) is het belangrijk dat je je vruchtbare dagen herkent. In deze blog bespreken we hoe je je eisprong herkent en welke methodes je daarbij kunnen helpen.
Je ovulatie berekenen – 3 methodes:
Er zijn verschillende methoden om te weten wanneer je ovuleert: de kalendermethode, de baarmoederrhalsslijmmethode en de basale lichaamstemperatuurmethode.
De eerste methode is handig om een indicatie te krijgen van je cyclus, maar is niet precies genoeg. Toch bespreken we hem even, omdat het een interessant begin kan zijn, zonder dat het te veel moeite kost.
1: de kalendermethode
De kalendermethode is de makkelijkste, maar niet betrouwbaarste manier om zicht te krijgen op je ovulatie.
Het is de ouderwetse de pen-en-papier methode: markeer elke maand de eerste dag van je menstruatie op een kalender (of gebruik een app). Het aantal dagen tussen de eerste dag van je menstruatie en het begin van de volgende, is de lengte van je menstruatiecyclus.
De lengte van je cyclus kan elke maand wisselen, maar zou altijd ongeveer hetzelfde moeten zijn. Als je onregelmatig menstrueert, werkt deze methode niet goed.
Als je eenmaal weet wanneer je menstrueert, kun je ongeveer berekenen wanneer je ovuleert. Tussen de 12 en 14 dagen na je menstruatie heb je namelijk je maandelijkse eisprong. Wat steeds een zekerheid is, is dat de periode tussen je ovulatie en de start van je menstruatie (de premenstruele fase) steeds 14 dagen is. Dit komt door het afsterven van het corpus luteum, een proces dat voorspelbaar is na de ovulatie. Nadat de eicel is vrijgekomen, vormt zich het corpus luteum, dat progesteron produceert. Dit hormoon bereidt het baarmoederslijmvlies voor op een mogelijke innesteling van een bevruchte eicel.
Als er geen bevruchting plaatsvindt, stopt het corpus luteum na ongeveer 14 dagen met het aanmaken van progesteron en sterft het af. Dit leidt tot het afstoten van het baarmoederslijmvlies, oftewel de menstruatie. Dit zorgt ervoor dat de luteale fase altijd een relatief vaste duur heeft, meestal tussen de 14 en 16 dagen. Wat variabel is, is het aantal dagen vóór de ovulatie (de folliculaire fase). Deze kan interindividueel verschillen en is verantwoordelijk voor het feit dat sommige vrouwen een langere of kortere cyclus hebben dan de standaard 28 dagen.
Je vruchtbare periode is vijf dagen vóór de eisprong, de dag van de eisprong zelf en de dag ná de eisprong. In totaal dus ongeveer een week.
Er zijn veel apps als Clue of Flo, waarmee je de ouderwetse kalendermethode makkelijk kunt maken. Onthoud wel dat deze apps alleen werken op algoritmes. Ze houden alleen rekening met de lengte van je menstruatie en houden andere belangrijke signalen (je basale temperatuur en je cervixslijm, zie hieronder) niet bij.
2: de baarmoederhalsslijmmethode
Wil je echt goed weten wanneer je ovuleert? Dan kijk je naar je baarmoederhalsslijm.
Je hormonen veranderen gedurende je cyclus en een van de zaken die je hormonen beïnvloeden is de hoeveelheid vaginale slijm en hoe het voelt (ook wel bekend als cervixslijm, baarmoederhalsslijm, of afscheiding).
Als je je vaginale slijm elke dag voelt en bekijkt, en opschrijft wat je ziet, kun je hier veel van leren.
Als je ovuleert, is het slijm dik, nat en glibberig. Het lijkt een beetje op rauw eiwit of een snottebel 🙂 Als je baarmoederhalsslijm er zo uitziet, ben je in je meest vruchtbare dagen. Dit is het beste moment om te proberen zwanger te worden.
Probeer je slijm gedurende één cyclus bij te houden en bekijk de verschillen door de maand heen. In het begin kan het lastig zijn om te weten waar je op moet letten, maar uiteindelijk zul je patronen herkennen. Lees er meer over in onze blog.
3: gebruik van de basale lichaamstemperatuur-methode
Deze methode is iets ingewikkelder (alleen het woord al: ba-sa-le), maar in combinatie met de baarmoederhalsslijmmethode is dit de ultieme manier om je vruchtbare dagen te berekenen.
Je basale lichaamstemperatuur (BLT) is de temperatuur van je lichaam als je volledig in rust bent. Om je ovulatie via je basale lichaamstemperatuur te volgen, moet je elke ochtend je temperatuur opnemen zodra je wakker wordt (nog voor je uit bed stapt!).
Je hebt hiervoor een speciale thermometer nodig: een basale thermometer. Dit is een gevoeligere versie van een gewone thermometer. Deze thermometer werkt met twee nulletjes achter de komma.
Dit is belangrijk omdat je basale lichaamstemperatuur met een halve graad stijgt wanneer je ovuleert. Dus als je je basale lichaamstemperatuur zorgvuldig bijhoudt, zul je een temperatuurstijging herkennen vlak voor je eisprong.
Je kunt je temperatuur elke dag bijhouden op een papiertje, of een app gebruiken zoals Natural Cycles. Dit is de app die Guud Woman-oprichter Morgane gebruikt. Er zijn tegenwoordig ook allerlei handige devices verkrijgbaar zoals de Oura ring en Whoop om je temperatuur bij te houden. Deze kun je dan linken aan Natural Cyclus, waardoor je dus niet zelf hoeft te temperaturen. De Oura Ring verzamelt 'temperatuurtrend'-gegevens terwijl je slaapt, in plaats van één enkele meting. Het is geen BBT (basale lichaamstemperatuur). Het Natural Cycles-algoritme creëert vervolgens een 'absolute waarde' op basis van die temperatuurtrendgegevens, en dat is de meting die je in de Natural Cycles-app zult zien.
Let wel op dat deze methode van het bijhouden van je enkel je temperatuur niet perfect is wanneer je zwanger wilt worden. Zodra je een temperatuurstijging ziet, heb je namelijk al een eisprong gehad en ben je misschien al te laat. Gebruik deze methode vooral om je hele cyclus en vruchtbare periode in de gaten te houden.
Wanneer moet je seks hebben om zwanger te worden?
We zouden je graag eerst vertellen over hoe fijn het kan zijn om elke dag seks te hebben, en dat ervan genieten belangrijk is. Maar bij Guud Woman weten we als geen anders dat zwanger worden soms behoorlijk on-sexy kan zijn.
Voor de beste kans op een zwangerschap moet je elke dag of om de dag seks hebben tijdens de vijf dagen voor je ovulatie, de dag van je ovulatie en de dag na je ovulatie. Ik adviseer zelf altijd om de dag te vrijen voor de beste spermakwaliteit, en gezien je nog wel eens een dag langs je ovulatie kan zitten, adviseer ik ook nog steeds tot 2 dagen na de vermoedelijke ovulatie te vrijen
Goed te doen, of klinkt het als veel? Het goede nieuws is dat je dan überhaupt waarschijnlijk al meer zin in seks hebt. Dit is namelijk een slimme manier van Moeder Natuur om de wereld te helpen zich voort te planten!
Er wordt verder veel geschreven over de ‘juiste’ sekspositie om je kans op bevruchting te vergroten. Maar de wetenschap toont aan dat er geen specifieke sekspositie is die de kans op zwangerschap vergroot.
Sommige glijmiddelen kunnen het sperma negatief beïnvloeden en voorkomen dat de spermacel de eicel bereikt. Dus zorg er wel voor dat je een vruchtbaarheidsvriendelijk glijmiddel gebruikt.
Wil je meer weten over seks tijdens je cyclus? Hier lees je hoe je cyclus jouw zin in seks beïnvloedt.
Wat is de beste manier om je eisprong te berekenen?
De beste manier om je cyclus te volgen is een combinatie van het controleren van je baarmoederhalsslijm en het bijhouden van je basale lichaamstemperatuur.
Dat kun je doen via de app Natural Cycles, of het zelf leren doen via de Sensiplan-methode. Sensiplan is een wetenschappelijke onderbouwde methode en combineert alle lichaamssignalen met data. Het idee van Sensiplan is dat wanneer je je volledig bewust bent van je lichaam, en je jouw basale lichaamstemperatuur, baarmoederhalsslijm, bloedingen en andere symptomen kent, je een zwangerschap nauwkeurig kunt plannen of voorkomen.
Als je hulp nodig hebt bij het volgen van je cyclus, raden we je aan contact op te nemen met een Sensiplancoach. Meer informatie over Sensiplan vind je hier.
Hopelijk heb je iets aan deze blog gehad. Toch nog even een kleine opmerking om af te sluiten. Waarom zijn we soms zo voorzichtig met onze woordkeuze? Omdat we willen dat je begrijpt dat er geen wonderpil bestaat die alles oplost (helaas!). Supplementen kunnen helpen je gezondheid te ondersteunen, maar er zijn ook andere factoren van invloed, zoals genetica, slaap, beweging en voeding. Heb je vragen over jouw specifieke situatie? Chat dan met ons - we helpen je graag verder, geheel vrijblijvend!