Alles over PCOS
Deel
Reviewed door
Morgane Leten - Nutrition & Fertility Coach
Als je dit blog leest omdat je denkt dat je PCOS hebt, of de diagnose hebt gekregen, willen we je alvast een hart onder de riem steken. Je bent misschien verward, onrustig, verdrietig, en boos. Maar je bent niet alleen, en ook wij zijn er voor je. PCOS kan heel eng lijken, maar ongeveer 1 op de 10 vrouwen heeft het. In dit blog vertellen we je wat PCOS is en wat je er aan kunt doen.
Wat is PCOS?
We zeiden net dat 1 op de 10 vrouwen het heeft. Dat klinkt misschien een beetje vaag, want wie is 1 op de 10? Laten we daarom een duidelijk voorbeeld nemen: Morgane, onze co-founder heeft PCOS. Ze is ook altijd heel open geweest over haar struggles ermee.
“Nadat ik stopte met de pil, heb ik maanden moeten wachten tot wanneer mijn maandstonden er door kwamen. Ook kreeg ik heftige moodswings en hormonale acne. Het voelde niet goed, dus ik ging naar de dokter. Die vertelde me dat ik PCOS had. Uh, wat? Wat kan ik daaraan doen? ‘Niets', zei hij.
En daar zat ik dan. Nog niet eens dertig, en nu al ‘was er iets mis’ met me: Ik had gezondheidsklachten en was verminderd vruchtbaar.
‘Geen zorgen,’ zei de dokter, ‘kom maar terug als je kinderen wilt en dan gaan we eraan werken.’ Ik wilde nog geen kinderen, maar ik voelde me verschrikkelijk. Ik wilde een regelmatige cyclus, een goed humeur, en een stralende huid... “
De belangrijkste oorzaak van PCOS is een hormonale disbalans en problemen met de stofwisseling die je gezondheid en zelfs je uiterlijk kunnen beïnvloeden. Mensen met PCOS kunnen hogere niveaus van mannelijke hormonen hebben (androgenen).
Vrouwen met PCOS hebben vaak ook vruchtbaarheidsproblemen. Zwanger worden kan soms moeilijk zijn (dit was ook het geval bij Morgane). Het goede nieuws is dat vruchtbaarheidsproblemen gerelateerd aan PCOS te behandelen zijn en als je PCOS hebt, is het waarschijnlijk dat je nog steeds kinderen kunt krijgen – je hebt alleen een beetje hulp nodig, en dat hebben we allemaal wel eens nodig.
De symptomen van PCOS
Als je PCOS hebt, merk je de eerste symptomen waarschijnlijk als je tiener of twintiger bent.
De symptomen variëren van vrouw tot vrouw, maar dit zijn de meest voorkomende symptomen:
- Problemen met je menstruatiecyclus zoals onregelmatige menstruaties, zware menstruaties, of helemaal geen menstruatie.
- Moeite met zwanger worden omdat je niet of onregelmatig ovuleert.
- Acne en een vette huid: Mensen met PCOS hebben vaak last van acne en een vette huid, zelfs na hun tienerjaren.
- Haargroei: Sommige vrouwen met PCOS hebben overmatig gezichtshaar of haar op hun armen, borst of zelfs buik. Maar liefst 70% van de vrouwen met PCOS heeft last van overmatige haargroei. Natuurlijk kun je je haar verwijderen, maar dat neemt niet weg dat het sociale angst en problemen met je zelfvertrouwen kan geven. Sommige mensen met PCOS hebben ook last van dunner wordend haar, hoewel dit minder vaak voorkomt.
- Gewichtstoename: PCOS kan het lastig maken om een gezond gewicht te behouden. Daarom heeft een groot deel van de vrouwen met PCOS overgewicht.
- Cysten: Veel mensen met PCOS hebben cysten op hun eierstokken. Deze cysten zijn niet schadelijk, maar kunnen het wel moeilijker maken om zwanger te worden.
- Verminderde vruchtbaarheid: PCOS is een veel voorkomende oorzaak van verminderde vruchtbaarheid. Bij vrouwen met PCOS verstoort de hormonale onbalans de ovulatie. En als je geen ovulatie hebt of onregelmatig ovuleert, kan het moeilijker zijn om zwanger te worden.
De PCOS-symptomen op basis waarvan een arts een diagnose stelt
PCOS kan worden vastgesteld als er sprake is van 2 van de 3 volgende symptomen:
- Onregelmatige menstruatie of helemaal geen menstruatie.
- Verhoogd testosteron of luteïniserend hormoon, het hormoon dat de eisprong opwekt. Dit kan klachten zoals acne, overbeharing en overgewicht veroorzaken.
- Cyste die te zien zijn op een echo. Bij PCOS zijn er meer dan twaalf follikels per eierstok te zien op een echo.
Hoe ontstaat PCOS?
PCOS is een hormonale aandoening die voorkomt bij vrouwen in de reproductieve leeftijd. De precieze oorzaak van PCOS is niet bekend, maar er wordt aangenomen dat er een combinatie van genetische- en omgevingsfactoren bij betrokken is. Dit zijn factoren die bijdragen:
- Hormonale onbalans: Vrouwen met PCOS hebben meestal hogere niveaus van androgenen (mannelijke hormonen) zoals testosteron, in hun lichaam. Deze hormonale onbalans kan de normale werking van de eierstokken verstoren en de ontwikkeling en afgifte van eicellen tijdens de ovulatie belemmeren.
- Insulineresistentie: Insuline is een hormoon dat de bloedsuikerspiegel helpt reguleren. Insulineresistentie treedt op wanneer de lichaamscellen minder goed reageren op insuline, wat leidt tot verhoogde insulinespiegels. Insulineresistentie wordt vaak geassocieerd met PCOS en kan bijdragen aan de productie van te veel androgenen, wat leidt tot hormonale onbalans.
- Genetica: Er zijn aanwijzingen dat PCOS erfelijk is. Vrouwen met een familiegeschiedenis van PCOS hebben een grotere kans om PCOS te ontwikkelen. Specifieke genen of overervingspatronen die in verband worden gebracht met PCOS zijn echter nog niet definitief geïdentificeerd.
- Ontstekingen: Chronische laaggradige ontstekingen in het lichaam kunnen een rol spelen bij de ontwikkeling van PCOS. Deze kunnen de functie van de eierstokken verstoren en ook weer bijdragen aan insulineresistentie.
- Levensstijl: Bepaalde leefstijlfactoren zoals minder voedzame voeding, veel zitten en obesitas, kunnen het risico op het ontwikkelen van PCOS verhogen. Deze factoren kunnen insulineresistentie en hormonale onevenwichtigheden verergeren.
Het is belangrijk om te beseffen dat PCOS een complexe aandoening is en dat het samenspel van deze factoren van persoon tot persoon kan verschillen.
De exacte oorzaak van PCOS worden nog steeds bestudeerd. Als je denkt dat je PCOS hebt of symptomen hebt die ermee geassocieerd worden, raden we je aan met een arts te praten voor een diagnose en geschikte behandelingsopties.
Kan PCOS behandeld worden en zo ja hoe?
Laten we een ding voorop stellen: er is helaas geen one size fits all-behandeling. Als die zou bestaan, zouden we je die zo geven. Maar de behandeling is afhankelijk van verschillende factoren zoals je algemene gezondheid, je symptomen en zelfs je leeftijd. Het is ook afhankelijk van of je een kinderwens hebt of niet.
Wat je kunt doen aan PCOS:
Als je zwanger wilt worden (nu of in de toekomst)
Als je een kinderwens hebt, zijn er een paar dingen die je kunt doen om de symptomen van PCOS te behandelen:
- Verander je voedingspatroon en activiteiten. Een gezond voedingspatroon en voldoende lichaamsbeweging kunnen je helpen een gezond gewicht te krijgen of te behouden. Ze kunnen ook PCOS-symptomen verminderen. Goede voeding kan je lichaam ook helpen insuline efficiënter te gebruiken, de bloedsuikerspiegel te verlagen en het kan je ook helpen ovuleren – behoorlijk belangrijk als je zwanger wilt worden.
- Medicijnen om een eisprong op te wekken. Medicijnen kunnen je eierstokken helpen om eicellen vrij te geven. Deze medicijnen hebben ook bepaalde risico's. Ze kunnen de kans op een meerling vergroten. Ook kunnen ze ’ovariële hyperstimulatie’ veroorzaken. Dit is wanneer de eierstokken te veel hormonen afgeven. Dit kan symptomen veroorzaken zoals een opgeblazen buik en bekkenpijn.
Als je meer wilt weten over zwanger worden als je PCOS hebt, lees dan onze blogpost.
Als je niet zwanger wilt worden
Als je niet zwanger wilt worden, kunnen artsen je al snel hormonale anticonceptie voorschrijven om je PCOS-symptomen onder controle te houden. Dit kan voor sommige mensen een optie zijn, maar vergeet niet dat de pil niet de enige oplossing voor je problemen is. Het is belangrijk om de bijwerkingen van de pil te begrijpen voordat je hem neemt. We raden je aan onze blogpost over de bijwerkingen van de pil te lezen.
En voordat je medicijnen gaat slikken, kun je ook overwegen om een supplement toe te voegen aan je dagelijkse routine om je hormonale activiteit te helpen reguleren. Door ervoor te zorgen dat je lichaam alle vitaminen en mineralen binnenkrijgt die het nodig heeft, kun je de hormoonbalans herstellen, een gezonde cyclus ondersteunen en in veel gevallen veel van de meest voorkomende symptomen van PCOS op een natuurlijke manier behandelen.
Hoewel er geen specifiek vitamine of mineraal is die PCOS kan genezen, kunnen bepaalde voedingsstoffen helpen om de algehele gezondheid te ondersteunen en sommige PCOS-symptomen te beheersen.
Het is belangrijk om te weten dat de verschillende behoeften kunnen variëren en het is altijd het beste om een arts of geregistreerd diëtist te raadplegen die je persoonlijk advies kan geven.
Hier zijn enkele vitaminen en mineralen die gunstig kunnen zijn voor mensen met PCOS:
Inositol: Inositol, met name myo-inositol en D-chiro-inositol, is onderzocht op de potentiële voordelen bij het verbeteren van insulinegevoeligheid en het herstellen van de hormonale balans bij vrouwen met PCOS. Het kan helpen de menstruatiecyclus te reguleren en je vruchtbaarheid te verbeteren.
Vitamine D: Veel vrouwen met PCOS hebben een laag vitamine D-niveau. Vitamine D speelt een rol bij insulinegevoeligheid en kan helpen bij het beheersen van de symptomen van PCOS. Voldoende blootstelling aan zonlicht en extra vitaminen nemen kan je vitamine D-spiegels optimaal houden.
B-vitaminen zoals B6 en B12, zijn betrokken bij de hormoonregulatie, stofwisseling en energieproductie. Ze kunnen helpen stress te beheersen, een gezonde eierstokfunctie ondersteunen en de stemming verbeteren. B-vitamines zitten in verschillende voedingsmiddelen, waaronder bladgroenten, peulvruchten, vis en gevogelte.
Magnesium: Magnesium is betrokken bij tal van biochemische processen in het lichaam en kan helpen de gevoeligheid voor insuline te verbeteren en ontstekingen te verminderen. Je vindt magnesium in groene bladgroenten, noten, zaden en volle granen.
Chroom: Chroom is een mineraal dat insuline helpt bij het reguleren van de bloedsuikerspiegel. Sommige onderzoeken suggereren dat chroomsupplementen de insulinegevoeligheid en het glucosemetabolisme bij vrouwen met PCOS kunnen verbeteren. Goede voedingsbronnen van chroom zijn broccoli, groene bonen, volle granen en noten.
Omega 3-vetzuren: Omega 3-vetzuren, met name EPA en DHA, hebben ontstekingsremmende eigenschappen en kunnen ontstekingen die gepaard gaan met PCOS helpen verminderen. Je vindt ze onder andere in vette vis (zoals zalm en sardines), lijnzaad, chiazaad en walnoten.
Het is belangrijk om te melden dat een gebalanceerd en gevarieerd dieet cruciaal is voor de algehele gezondheid. Het wordt aanbevolen je te focussen op volwaardige voeding, zoals fruit, groenten, magere eiwitten, volle granen en gezonde vetten.
Voedingsbehoeften kunnen van persoon tot persoon verschillen. Daarom is het essentieel om samen te werken met een arts of geregistreerd diëtist die jou persoonlijke begeleiding kan bieden en je kan helpen bij het ontwikkelen van een geschikt voedingsplan op basis van je specifieke behoeften en doelen.
Veranderingen in je dagelijkse leven
Misschien is je verteld dat je niets kunt doen om de symptomen van PCOS te behandelen. Maar dat is dus niet waar. Volgens onderzoek speelt voeding een heel belangrijke rol bij het beheersen van de symptomen van PCOS.
Op het moment dat vrouwen hun voedingspatroon aanpasten, verhielp dat sommige negatieve symptomen van de aandoening.
Dus als je deel uitmaakt van de PCOS-club, zul je zeker resultaten zien als je je voedingspatroon aanpast.
PCOS kan insulineresistentie veroorzaken, dus het is belangrijk om voedingsmiddelen toe te voegen die dit bestrijden. Vezelrijke voedingsmiddelen zijn de sleutel – ze helpen de spijsvertering te vertragen en verminderen het effect van suiker op het bloed.
Dit zijn een aantal vezelrijke voedingsmiddelen:
- Groenten zoals bloemkool en broccoli
- Bladgroenten zoals boerenkool, spinazie en andere donkere bladgroenten
- Bonen en linzen
- Bessen
- Zoete aardappelen
- Groene en rode paprika's
- Noten zoals amandelen, pijnboompitten en walnoten
- Pompoen en zoete aardappel
Een gezond PCOS-dieet kan ook bestaan uit:
- Veel natuurlijke, onbewerkte voedingsmiddelen
- Vette vis zoals zalm en tonijn
- Gezonde vetten zoals olijfolie, avocado's en kokosnoten
- Pure chocolade (met mate en met minstens 75% cacao)
Lees hier meer over wat de impact is van voeding op PCOS.
Kan ik zwanger worden als ik PCOS heb?
Ja. PCOS betekent niet dat je niet zwanger kunt worden, maar het kan wel betekenen dat het een grotere uitdaging is. PCOS is een van de meest voorkomende, maar behandelbare oorzaken van vruchtbaarheidsproblemen bij vrouwen.
Dit komt doordat PCOS de eisprong verstoort. Als je niet kunt bijhouden wanneer je ovuleert, is het moeilijk om je vruchtbare periode te voorspellen. En als je geen eisprong hebt, kun je ook niet zwanger worden.
Het goede nieuws is dat de meeste mensen met PCOS met wat aanpassingen in hun levensstijl of vruchtbaarheidsbehandelingen zwanger kunnen worden.
Wat is het effect van PCOS op een zwangerschap?
Als je zwanger wordt terwijl je PCOS hebt, willen we je allereerst feliciteren! We weten dat zwanger worden voor veel mensen een uitdaging kan zijn geweest en dat het waarschijnlijk langer heeft geduurd dan je had verwacht.
Als je zwanger bent en PCOS hebt, loop je een groter risico op zwangerschapscomplicaties. Maar probeer je niet te veel zorgen te maken. Je arts of gynaecoloog weet dat je PCOS hebt en zal je tijdens je zwangerschap goed in de gaten houden.
Dat gezegd hebbende, kan het handig zijn om jezelf met kennis te wapenen en enkele van de meest voorkomende complicaties als gevolg van PCOS te kennen:
- Miskraam of vroegtijdig zwangerschapsverlies: Helaas hebben vrouwen met PCOS drie keer zoveel kans op een miskraam in de eerste maanden van de zwangerschap dan vrouwen zonder PCOS. Er is meer onderzoek nodig om te weten waarom.
- Zwangerschapsdiabetes: Dit is een vorm van diabetes die je alleen krijgt als je zwanger bent. Het is goed te behandelen en als je een vroege diagnose krijgt, zal het waarschijnlijk geen grote problemen veroorzaken voor jou of je baby. In de meeste gevallen gaat zwangerschapsdiabetes over nadat je baby is geboren.
Het is dus alleen iets wat je tijdens de zwangerschap onder controle moet houden. Je loopt echter wel een verhoogd risico om op latere leeftijd diabetes type 2 te ontwikkelen.
- Zwangerschapsvergiftiging: Zwangerschapsvergiftiging is een plotselinge stijging van de bloeddruk na de twintigste week van de zwangerschap. Als het niet behandeld wordt, kan het overgaan in eclampsie, wat erg dingen kan veroorzaken zoals schade aan organen, toevallen en zelfs de dood. Er is een behandeling beschikbaar en afhankelijk van wanneer zwangerschapsvergiftiging zich ontwikkelt, is de gebruikelijkste behandeling een vroegtijdige bevalling van je baby. Dit kan betekenen dat je baby iets eerder geboren wordt dan verwacht, maar probeer je niet te veel zorgen te maken. Vroeggeboren en matig vroeggeboren baby's doen het over het algemeen prima met een beetje hulp in de eerste fasen van hun leven.
- Vroeggeboorte: Over vroeggeboorte gesproken, PCOS staat erom bekend dat er een grotere kans is dat je baby voor 37 weken ter wereld komt. Zoals we al eerder zeiden, is er enig risico op gezondheidsproblemen vlak na de geboorte en later in het leven als een baby te vroeg geboren wordt – maar de meeste problemen zijn behandelbaar.
- Keizersnede bevalling: Vrouwen met PCOS hebben meer kans op een keizersnede vanwege een aantal complicaties die met de aandoening gepaard gaan. Een keizersnede komt vaak voor en is veilig, maar omdat het een ingrijpende chirurgische ingreep is, duurt het herstel langer dan bij een vaginale bevalling. Als je zwanger bent en PCOS hebt, kan het verstandig zijn om plannen te maken voor wat extra hulp na de geboorte van de baby, voor het geval je een ongeplande keizersnede of noodkeizersnede krijgt.
Als je PCOS hebt, betekent dat niet dat je zeker de bovenstaande complicaties zult krijgen. Je loopt een verhoogd risico, dus het is goed om je ervan bewust te zijn, maar je kunt ook een heel gewone en probleemloze zwangerschap hebben.
We willen je niet bang maken, maar we denken wel dat het belangrijk is om te begrijpen op welke manieren PCOS een zwangerschap kan beïnvloeden. Lees voor meer informatie onze blog Kan ik zwanger worden met PCOS?
We hopen dat je met dit blog een beter idee hebt gekregen van PCOS. Heb je meer vragen of twijfels? Chat met ons. We helpen je met liefde.