De perimenopauze: wat is het?

Maak je klaar voor een interessant tien minuten…

Wat is de perimenopauze of de overgang?

Perimenopauze betekent letterlijk ‘rond de menopauze’. Het is de tijd in je leven dat je lichaam zich begint voor te bereiden op de menopauze en het einde van je reproductieve jaren. Het is ook wel bekend als de ‘menopauze-overgang’, en het begint meestal een paar jaar voordat je daadwerkelijk met de menopauze begint.

De menopauze is het eindstadion van de perimenopauze.

Tijdens de perimenopauze produceren je eierstokken al minder oestrogeen terwijl ze zich voorbereiden om volledig te stoppen met het vrijgeven van eicellen. Deze hormonale schommelingen kunnen ervoor zorgen dat de oestrogeenspiegels soms sterk stijgen en dalen. Je kunt periodes ervaren waarin je lichaam veel oestrogeen aanmaakt, afgewisseld met periodes van lage oestrogeenproductie. Hierdoor kunnen je menstruatiecycli langer of korter worden, of kun je cycli hebben waarin je helemaal geen eicellen afgeeft (niet ovuleert), wat leidt tot een afname van de progesteronproductie. Deze afname gebeurt omdat ovulatie, die de productie van progesteron stimuleert, minder vaak voorkomt.

Er zijn een aantal lichamelijke symptomen (die we zo bespreken), maar voor sommige vrouwen is het vooral ook een emotionele reis, omdat het aangeeft dat de tijd eraan komt dat je letterlijk niet meer zwanger zou kunnen worden. Let op: het is belangrijk om op te merken dat je nog steeds zwanger kunt worden tijdens de perimenopauze, maar de kansen nemen af – daarover zo meer.

Vanaf welke leeftijd begint de perimenipauze?

Dat is voor iedereen anders, maar het begint meestal ergens in je veertiger jaren. Soms kan het ook beginnen achter in de 30. Deze fase duurt tot het moment dat je eierstokken compleet stoppen met het vrijgeven van eieren. De gemiddelde duur van de perimenopauze is ongeveer vier jaar, maar dit wisselt sterk. Voor sommige vrouwen is het soms maar een paar maanden en voor anderen kan het 10 jaar duren!

Je weet dat de perimenopauze voorbij is als je een heel jaar niet hebt gemenstrueerd – dan ben je officieel in de menopauze. In de jaren voorafgaand aan dit punt hebben vrouwen veel veranderingen in hun maandelijkse cycli, met symptomen zoals opvliegers. Deze fase wordt dus de overgang naar de menopauze of perimenopauze genoemd.

Wat is het verschil tussen de perimenopauze en menopauze?

Zoals we net al even zeiden, omvat de perimenopauze de jaren voorafgaand aan de menopauze. Technisch gezien is de menopauze pas officieel als je 12 maanden geen menstruatie hebt gehad.

Wat zijn de symptomen van de overgang of perimenopauze?

De perimenopauze is niet de meest leuke periode. Maar het begrijpen van je lichaam kan deze overgang een stuk gemakkelijker maken. Dit zijn bekende symptomen:

Onregelmatige menstruatie

Het meest voorkomende symptoom van de perimenopauze is een onregelmatige menstruatie. Zo zit dat: sinds de puberteit produceert je lichaam oestrogeen. Maar in de perimenopauze beginnen die oestrogeenspiegels te dalen, dus moet je lichaam zich aanpassen. Een van de eerste symptomen die je mogelijk opmerkt, zijn veranderingen in je menstruatie. Dingen zoals onregelmatige menstruatie, menstruaties overslaan of menstruaties die zwaarder of lichter zijn dan normaal, kunnen allemaal symptomen zijn van de perimenopauze.

Hot flashes of opvliegers

Je hebt waarschijnlijk al gehoord van opvliegers. Voor veel vrouwen verschijnt dit symptoom lang voor de menopauze.

Opvliegers variëren in ernst. Deze kunnen een kort gevoel van warmte zijn of voelen alsof je van binnenuit in brand staat! Er is ook geen echte waarschuwing dat je er een zal krijgen, hierdoor heb je ze soms op de meest ongemakkelijke momenten, zoals wanneer je een presentatie geeft op het werk of seks hebt met je partner.
Ze kunnen ook behoorlijk dramatisch zijn. Het kan roodheid in je gezicht en bovenlichaam, zweten, koude rillingen en in sommige ernstige gevallen desoriëntatie of verwarring veroorzaken. Dat is best heftig, vind je niet?

De meeste opvliegers duren één tot vijf minuten. Misschien heb je er een paar in de loop van de week. Of als je een van de ongelukkigen bent, krijg je er misschien 10 of meer, soms zelfs 's nachts. Opvliegers in de nacht worden soms ook nachtelijk zweten genoemd. Sommige vrouwen melden dat ze volledig doorweekt van het zweet wakker worden. Het kan verontrustend, gênant en superongemakkelijk zijn.
Het is niet precies duidelijk wat opvliegers veroorzaakt, maar de hoofdoorzaak is veranderingen in hormonen. Er is ook niet veel dat je kan doen als ze voorkomen, behalve ze zo goed mogelijk uit te zweten en je goed voor te bereiden op je perimenpauze.

Verderop delen we enkele veranderingen in levensstijl die kunnen helpen bij symptomen van de perimenopauze.

Droge vagina

Dalende oestrogeenspiegels kunnen ervoor zorgen dat vaginaal weefsel dunner en droger wordt. Het spijt ons te moeten melden dat dit in de perimenopauze begint en vaak erger wordt na de menopauze. De meest voorkomende symptomen zijn jeuk, irritatie en pijn tijdens het vrijen, wat invloed kan hebben op je zin in seks. Het goede nieuws is dat er veel manieren zijn om vaginale droogheid te behandelen. Het gebruik van een glijmiddel is een geweldige hulp. Je kan ook met je partner praten over wat meer en langer voorspel!

Vaginale droogheid kan ook verband houden met hormoonveranderingen en je dieet. Zowel vitamine A als B kunnen helpen.

Lees ook hoe je cervixslijm verandert tijdens je cyclus

Slaapproblemen

Als het niet die vervelende opvliegers zijn die je wakker houden, kunnen slaapproblemen de oorzaak zijn. Bijna de helft van de vrouwen in hun perimenopauze meldt slaapproblemen. Er zijn veel oorzaken, maar in grote lijnen komt het allemaal neer op hormoonveranderingen.

Slaapcycli veranderen ook naarmate dat we ouder worden. Als je om 3 uur 's nachts klaarwakker bent en naar het plafond ligt te staren, dan ben je zeker niet de enige.

Mood swings of stemmingswisselingen

Stemmingswisselingen zijn een veelvoorkomend PMS-symptoom, maar deze kunnen ook optreden tijdens de perimenopauze. De meest voorkomende symptomen zijn angst, depressie en prikkelbaarheid. Als je veel stress hebt, je een verminderde algehele gezondheid hebt of je een voorgeschiedenis van depressie hebt, is de kans groter dat je tijdens de perimenopauze stemmingswisselingen ervaart.

Andere symptomen

We hebben de meest voorkomende symptomen hierboven besproken, maar je kan ook enkele van de volgende symptomen ervaren:

• Vaker moeten plassen
• Hevige bloedingen
• Een verandering in je cholesterol
• Botverdunning
• Geheugenproblemen of concentratieproblemen

Welke veranderingen in levensstijl kunnen helpen bij de perimenopauze?

Dat was een behoorlijk enge lijst met symptomen, nietwaar? Maar het is niet allemaal slecht nieuws. Er zijn enkele eenvoudige veranderingen in levensstijl die de symptomen van de perimenopauze kunnen helpen verlichten of elimineren.

Een voedzaam dieet

Ja, we weten het. Weeral die voeding. Maar de realiteit is dat voedsel echt je medicijn kan zijn. Hiermee bedoelen we het gebalanceerd eten van goede vetten, complexe koolhydraten en eiwitten. Naarmate je ouder wordt, heeft je lichaam ongeveer 50% meer eiwitten nodig dan een jongere volwassene. Dit om spiermassa en kracht te behouden. Het opnemen van voldoende eiwitten helpt ook om je immuunsysteem te versterken en de hersteltijd van ziekte te verkorten. Als je denkt dat je niet genoeg eiwitten binnenkrijgt, overweeg dan om een plantaardig eiwitpoeder te nemen, deze kan je 's ochtends aan smoothies of yoghurt toevoegen.

Probeer in het algemeen veel fruit en groenten aan je maaltijden toe te voegen en probeer iedere paar uur te eten om je bloedsuikerspiegel onder controle te houden.

Vermijd suiker en geraffineerde koolhydraten zoals gebak en wit brood. Zorg ook voor genoeg omega 3, dat je helpt een gezond hart en brein te behouden – goed voor je humeur en je geest!

Let op met fyto-oestrogenen

Zoals je nu weet, neemt oestrogeen af tijdens de menopauze. Je eierstokken stoppen namelijk met het produceren van oestrogeen. Voeding rijk aan fyto-oestrogenen wordt ook vaak aangeraden aan vrouwen die richting menopauze gaan. Denk aan zaken als edamame, lijnzaad, tofu, soja- of sojadrinks en linzen. 

Fyto-oestrogenen zijn verbindingen die van nature in planten voorkomen en als je ze eet, kunnen ze de werking van oestrogeen in het lichaam nabootsen. Foto-oestrogenen heel nuttig kunnen zijn in hun pure vorm, steeds met mate.  

Let tijdens de (peri)menopauze ook steeds op met bewerkte fyto-oestrogeen producten zoals bewerkte soja in de vorm van sojaolie of sojalecithine, want tijdens deze fase kunnen oestrogeenlevels heel hard schommelen, met plotse dalingen of hevige pieken, waardoor klachten juist kunnen verergeren.

Overweeg een supplement

Naarmate je ouder wordt, heeft je lichaam meer vitamines en mineralen nodig, vooral vitamine B, foliumzuur, omega-3 en magnesium. Je denkt hier waarschijnlijk niet zo veel over na, maar het is mogelijk dat je niet genoeg van deze essentiële voedingsstoffen binnenkrijgt via voedsel alleen. Kijk kritisch naar je voeding en overweeg je voedingsstoffen aan te vullen met een supplement.

We hebben een heel artikel geschreven over welke vitamines en mineralen je lichaam kunnen ondersteunen tijdens de overgang naar de menopauze. 

Verminder je stress

We weten dat het niet altijd mogelijk is, maar als je humeur al helemaal op hol slaat door veranderende hormoonspiegels, probeer dan zoveel mogelijk onnodige stress uit je leven te bannen. Stress is gekoppeld aan opvliegers en een laag libido. Stress verlagen hoeft niet moeilijk te zijn.

• sport!
• krijg voldoende slaap
• breng tijd door in de natuur of met vrienden die je energie geven en je aan het lachen maken
• mediteer!
• en nog één supermakkelijke: zeg wat vaker nee! We nemen vaak te veel op ons bord en het is oké om af ent oe nee te zeggen.

Beweeg

Zoek een activiteit die je leuk vindt en maak er een vast onderdeel van je routine van. Veel vrouwen zeggen dat ze tijdens de perimenopauze en de menopauze wat aankomen, vooral rond hun buik. Dit komt vaak voor omdat in een poging om je vruchtbaarheid zo lang mogelijk te verlengen, je lichaam zich probeert vast te houden aan het oestrogeen dat je nog over hebt. Oestrogeen wordt vaak opgeslagen in het lichaamsvet.

Dus kies iets, het maakt niet uit wat. Het is niet nodig om een marathon te lopen. Ga wandelen, joggen, zwemmen, fietsen, doe aan yoga, dans, loop achter je kinderen aan. Wat het ook is, het zal je zowel fysiek als mentaal helpen.

Ook is het belangrijk om na te denken over het behouden of opbouwen van spiermassa voor en tijdens de perimenopauze. Als je niet genoeg je spieren gebruikt, zal je spiermassa namelijk afnemen.

Eet meer eiwitten

Als je in de perimenopauze bent, is het niet alleen het verstijken van de tijd wat je spiermassa wat je huidgezondheid kan beïnvloeden. Het is ook de afname van oestrogeen. Daarom is het slim om in deze fase meer eiwitten toe te voegen. Probeer in elke maaltijd wat proteïne op te nemen. HIermee bescherm je je spieren en het kan je mogelijk helpen om ongewenste gewichtstoename te voorkomen.

Onderzoekers van het Charles Perkins Centre van de Universiteit van Sydney suggereren zelfs dat kleine aanpassingen in wat je eet tijdens deze overgang verschil kan maken voor het voorkomen van gewichtstoename.

Nog wat ideeën

Over het algemeen zal een gezonde levensstijl van goed eten en lichaamsbeweging wonderen doen, maar hier zijn een paar andere suggesties om de symptomen van de perimenopauze te verlichten:

• Als je rookt, probeer dan te stoppen.
• Zorg voor voldoende slaap elke nacht. Houd je aan een consistent schema en vermijd schermen voor het slapengaan.
• Houd je slaapkamer koel. Verlaag de temperatuur of investeer in een koelmat. Het kan wonderen doen als je last hebt van opvliegers.
• Beperk je alcoholgebruik. We zullen je niet vertellen om het helemaal op te geven, maar drink met mate.
• Probeer acupunctuur. Als je van alternatieve behandelingen houdt, hebben sommige onderzoeken aangetoond dat acupunctuur kan helpen bij het verlichten van perimenopauze-symptomen zoals opvliegers.

Kan ik nog steeds zwanger worden als ik perimenopauze ben?

Luister dames, dit is belangrijk. Het antwoord is ja. Het is niet waarschijnlijk, maar het is mogelijk. Ondanks dat je vruchtbaarheid afneemt, kan je toch zwanger worden. Dus, als je in dit stadium van je leven geen baby wilt, gebruik dan een vorm van anticonceptie totdat je officieel de menopauze hebt bereikt.

Heb je nog vragen? Chat met ons. Wij staan voor je klaar en kunnen je helpen.