Alles wat je moet weten over een vaginale schimmelinfectie

Een vaginale schimmelinfectie is ontzettend vervelend, soms pijnlijk en het maakt het er tussen de lakens ook niet gezelliger op. Omdat bijna driekwart van de vrouwen er weleens last van heeft, vertellen we je er in dit blog meer over, want er zijn gelukkig ontzettend veel manieren om de klachten te verminderen!

Wat is een schimmelinfectie?

Je vagina is over het algemeen een fantastische en harmonieuze plek. Alle bacteriën en schimmels leven met elkaar in evenwicht. Dit komt door het melkzuur van de lactobacillen, deze houden je vagina lekker zuur. Precies wat ze nodig heeft. Door deze hoge zuurtegraad blijft je vagina in evenwicht en voorkom je een overmatige groei van schimmels en bacteriën.

Maar als je vagina uit balans is, krijgen de normale, echt onschuldige gisten de kans om te groeien. In grote getalen veroorzaken ze wel allerlei vervelende kwaaltjes. Bij een vaginale schimmelinfectie is het vaak de Candida albicans die te veel aanwezig is. Dit geeft bijna altijd klachten als:

• jeuk;
• een brokkelige, witte afscheiding;
• een rood en opgezet vaginaal slijmvlies;
• pijn en een branderig gevoel bij het plassen en tijdens de seks;
• geurtjes

Je kunt last hebben van een uitwendige of inwendige schimmelinfectie. Dit betekent dat je aan de buitenkant bij je schaamlippen en clitoris last kunt hebben, maar ook aan de binnenkant, in je vagina zelf.

Vrouwen hebben het vaakst last van schimmelinfecties tijdens hun vruchtbare jaren.  Dit heeft te maken met de hormonen van je cyclus. 

PhD Sarah Ahannach is doctoraatsonderzoekster, microbiologe het gezicht achter  Isala, een Belgisch onderzoeksproject aan de Universiteit Antwerpen, dat veel onderzoek doet naar het vaginaal microbioom. Zij heeft ontdekt dat de unieke samenstelling van dat microbioom en de precieze verhouding tussen de verschillende bacteriën sterk kan variëren:

"Vrouwen hebben het vaakst last van schimmelinfecties in hun reproductieve jaren. Dat heeft te maken met de hormonale schommelingen van hun cyclus. Gedurende je cyclus verandert je microbioom. Uit onderzoek van Isala bleek dat vrouwen in het begin van hun cyclus, in de week na de menstruatie, een meer divers microbioom hadden met meer verschillende bacteriën."

Schimmelinfectie en je cyclus: dit hebben ze met elkaar te maken

Heb je regelmatig last van een schimmelinfectie en zit je in je vruchtbare jaren? Dan kan dat dus precies de reden zijn. De schimmel houdt namelijk van oestrogeen, een belangrijk hormoon in je vruchtbare jaren.

• Terugkerende schimmelinfecties komen meestal voor rondom de menstruatie. Vlak voor de menstruatie bereikt de productie van het vrouwelijk hormoon oestrogeen haar dieptepunt. Hierdoor wordt de slijmvlieslaag in de vagina dunner en stijgt de zuurgraad in de vagina door het menstruatiebloed van 3,5 tot 4,5 naar ongeveer 7,4! Omdat deze omstandigheden minder gunstig zijn voor lactobacillen die candida normaal in balans houden, daalt hun aantal en krijgt candida de kans om te gaan woekeren.
• Je kunt helaas ook weer een schimmelinfectie krijgen door te veel oestrogeen, wat vaak voorkomt rond ovulatie. De schimmel gaat namelijk heerlijk op een hoog oestrogeenpeil.
• Tot slot kun je last krijgen van schimmelinfecties als je zwanger bent, vanwege de zwangerschapshormonen. Sommige hormonen zorgen namelijk voor een lagere zuurgraad in je vagina. Hierdoor kunnen schimmels en bacteriën zich sneller vermenigvuldigen waardoor het evenwicht gemakkelijk verstoord kan worden.

Maar er zijn nog meer redenen waarom je vaak last kunt hebben van een schimmelinfectie:

• Vrouwen die oestrogeen gebruiken in hun anticonceptie (de pil, NuvaRing, hormoonspiraal) hebben een grotere kans op een vaginale schimmelinfectie omdat deze hormonale anticonceptie ervoor kan zorgen dat je vaginale flora verstoord wordt, met schimmelinfecties als gevolg.
• Ook vrouwen met diabetes hebben vaker last van schimmelinfecties, met name als ze hun suiker niet goed onder controle hebben.

Wat kan ik doen om een schimmelinfectie te voorkomen of op te lossen?

Schimmelinfecties gaan vaak vanzelf over, maar komen meestal net zo hard weer terug. En die branderige jeuk uitzingen is geen feestje, dus wat kun je eraan doen om het te voorkomen?

Zorg voor een gezonde cyclus met happy hormones

Een gezonde cyclus is een vruchtbare cyclus. En bij een vruchtbare cyclus heb je zeker pieken en dalen in je hormonen, maar de extra hormonen worden netjes afgevoerd door je lever zodra hun taak erop zit. Daarom weet je dat je bij een gezonde cyclus waarschijnlijk geen last krijgt van een schimmelinfectie vanwege een oestrogeenoverschot.

Pas je voeding aan

Candida smult van suiker, net als jij, waarschijnlijk. 😉 Indien je vaak last hebt van een schimmelinfectie, kun je proberen om je voeding aan te passen en bekijken of je een positief effect opmerkt.

Co-founder van Guud Woman, Morgane vertelt: "Bij mij heeft het alleszins geholpen om gedurende een paar maanden suiker, alcohol, gluten en melkproducten te vermijden en te focussen op een gebalanceerde voedingsstijl met gezonde vetten, gefermenteerde voeding, veel groenten, noten en zaden en fruit met een laag suikergehalte. Er is echter een gebrek aan wetenschappelijk bewijs om deze bewering te ondersteunen."

Verder spelen jouw darmen een cruciale rol in je algemene gezondheid. Zo zouden ze ook een invloed kunnen hebben op jouw vaginaal microbioom, dit wordt ook wel de gut-vagina-axis genoemd. Maar helaas hebben we hier momenteel nog geen hard bewijs voor. En er zijn nog maar weinig onderzoekers die dit bestuderen. Maar het kan natuurlijk nooit kwaad om je darmen gezond te houden door vezelrijke voeding zoals kefir en gefermenteerde groenten toe te voegen aan je dieet.

Lees meer over gebalanceerd eten in ons blog Hack je cyclus met voeding.

Vermijd synthetische kleding

De schimmel vindt broeierige plekjes fijn. Laat je vagina en vulva daarom zo vaak mogelijk luchten. Slaap ‘s nachts zonder ondergoed en draag overdag ademende en loszittende kleding. Vermijd verder ondergoed, panty’s, en onderkleding van synthetisch materiaal. Draag het liefst katoen, linnen, hennep, wol of andere natuurlijke materialen.

In de zomer kan een badpak of bikini ook precies zo'n fijne broedplek creëren. Kleed je na het zwemmen meteen om, of kijk naar andere soorten zwemkleding, zoals katoenen onderbroekjes of andere natuurlijke materialen.

Probeer duurzame menstruatieproducten

Verschillende onderzoeken lijken aan te tonen dat de menstruatiecup een positieve invloed zou hebben op het vaginaal microbioom, in tegenstelling tot een tampon of wegwerpmaandverband. 

Houd je weerstand op peil

Sommige vrouwen hebben sneller last van een schimmelinfectie als hun weerstand laag is. Er zijn verschillende redenen waarom je weerstand minder kan zijn. Soms doordat je niet goed eet, of vanwege bepaalde medicijnen zoals antibiotica (neem bij antibiotica daarom altijd een probiotica). Ook stress is een aanval op je weerstand, dus vermijd stress zoveel mogelijk.

Vermijd zeep

Veel mensen denken dat een schimmelinfectie te maken heeft met hygiëne. Laten we dat misverstand voor altijd de wereld uithelpen: het is écht niet waar.  Je vagina en vulva zijn perfect zoals ze zijn en hebben niets nodig 💕.

Bedrijven spelen goed in op deze angst om niet 'schoon' genoeg te zijn met allerlei reclames over een frisse vagina. Maar je vagina en vulva wassen met een normale zeep, een pH-neutrale zeep of een speciale vaginale zeep is niet goed voor je vagina en vulva. Het is totaal overbodig en kan een schimmelinfectie uitlokken.

Schimmelinfectie behandelen

Heb je toch een schimmelinfectie te pakken? Je kunt het proberen op te lossen met cranberrysap- of pillen, of (ongeparfumeerde, koudgeperste) kokosolie. Beide hebben een schimmeldodende werking.

Tot slot zijn er natuurlijk ook nog medicijnen om snel van een schimmelinfectie af te zijn. Er zijn crèmes, en vaginale tabletten, en deze zijn gelukkig verkrijgbaar zonder recept. Check wel altijd even met een arts of het echt om een schimmelinfectie gaat en bedenkt dat het vooral symptoombestrijding is, en ze het probleem niet oplossen.

Als je symptomen ernstig zijn en je dagelijks leven beïnvloeden, of als je vatbaar bent voor terugkerende schimmelinfecties, kun je contact opnemen met je huisarts.

Bottom line

Veel vrouwen krijgen een schimmelinfectie rondom hun menstruatie. Dit ontstaat vaak door de hormonale veranderingen. Kleine aanpassingen in je kleding en gewoontes, en een gezonde levensstijl en cyclus helpen terugkerende schimmelinfecties te verminderen. Heb je regelmatig last van een schimmelinfectie? Neem contact met ons op, we helpen je graag verder.