Het eerste trimester: welke klachten horen erbij?

Je bent zwanger en je hele lichaam verandert. De meeste veranderingen en emoties zijn ge-wel-dig. Je voelt je baby voor het eerst bewegen, je borsten worden groter, je haar wordt voller.. Maar laten we eerlijk zijn, het is niet allemaal rozengeur en maneschijn. Misselijkheid, buikpijn, krampen, rugpijn, stress.. niet echt symptomen waar je op zit te wachten.

Buikpijn en krampen zijn normaal tijdens de zwangerschap en meestal is er niets aan de hand. Maar soms probeert je lichaam je iets te vertellen. En pijn die heel hevig is of niet weggaat, kan een teken zijn van iets ernstigs. 

In deze blog vertellen we je over de verschillende soorten pijn of ongemak die je tijdens de eerste weken van je zwangerschap kunt ervaren. Ook vertellen we je wat normaal is en wanneer je je vroedvrouw zou moeten bezoeken.

Misselijkheid tijdens de eerste weken

Misselijkheid en overgeven zijn heel normaal tijdens de eerste weken van je zwangerschap. Veel vrouwen hebben ook last van ochtendmisselijkheid, vooral tijdens de eerste drie maanden van hun zwangerschap. Maar je kunt er op elk moment van de dag of nacht last van hebben. Soms heb je het ook gewoon de hele dag door. Het is vervelend en kan je hele dag beïnvloeden. 

Hoe verminder je misselijkheid tijdens de zwangerschap? 

Elke vrouw is anders, dus probeer verschillende opties om te ontdekken wat werkt:

1. Vermijd voedsel en geuren die je misselijk maken. Word je misselijk van een bepaalde lucht of een bepaald gerecht? Blijf er dan zo ver mogelijk vandaan.
2. Eet dagelijks 3 tot 4 kleine maaltijden en twee snacks. 
3. Zorg ervoor dat je voldoende water drinkt – minstens 2 liter per dag – uitdroging kan de misselijkheid verergeren. Drink kruidenthee die geschikt is voor zwangere vrouwen, zoals gemberthee, pepermunt of perzikblad. Deze bevorderen ook de bewegingen door je maagdarmkanaal.
4. Verder hebben onderzoeken aangetoond dat B6 misselijkheid kan verbeteren en B12 kan verminderen hoe vaak je moet overgeven. Overleg met je arts voordat je vitaminen neemt. Als je een multivitamine neemt, slik ze dan nooit op een lege maag, maar altijd bij een maaltijd. 
5. Bezoek een acupuncturist om misselijkheid tijdens de zwangerschap te verminderen.
6. En vooral: rust zoveel als nodig is, want vermoeidheid kan je misselijkheid nog erger maken. Vergeet niet: je lichaam is een minimens aan het maken! Je doet al genoeg.

Zwangerschapsacne

Sommige vrouwen krijgen tijdens het eerste trimester last van zwangerschapsacne. Deze puistjes ontstaan door veranderingen in je hormoonbalans en dan met name door progesteron. Ze komen voor op je gezicht zitten maar kunnen ook op je borst, rug, billen of schouders zitten. Meestal nemen de puistjes na het eerste trimester af, maar ze kunnen ook de hele zwangerschap blijven.

Zwanger en pijn in je onderrug tijdens het eerste trimester

Rugpijn in je onderrug tijdens de eerste weken van een zwangerschap komt vaak voor. Hoe kan dat? En moet je je zorgen maken? Wanneer je zwanger bent, beginnen de ligamenten (gewrichtsbanden) in je lichaam op natuurlijke wijze zachter te worden en uit te rekken. Zo bereidt je lichaam zich voor op de groei van een je baby en op de bevalling. Dat is heel effectief, maar het kan de gewrichten van je onderrug en bekken belasten. Het resultaat? Rugpijn. 

Je hoort ook wel eens de term ‘bandenpijn’ tijdens de zwangerschap. Bandenpijn is een scherpe pijn of een stekend gevoel, meestal in je onderbuik of lies. Het is ongemakkelijk, maar het is een van de meest voorkomende klachten tijdens de zwangerschap.

Rugpijn tijdens een zwangerschap verlichten

Rugpijn tijdens de zwangerschap kan echt een domper zijn. Als je rug pijn doet, voelt bijna niets meer goed en zelfs simpele activiteiten kunnen vermoeiend zijn. Zo kun je rugpijn verlichten:

• Als je iets optilt, buig dan je knieën en houd je rug recht (of vraag om hulp!). 
• Vermijd het tillen van zware dingen. We weten dat het misschien ongemaakkelijk voelt om hulp te vragen bij dingen die je normaal wel kan tillen, maar wees geen held, dat is echt nergens voor nodig. Zorg voor jezelf en je groeiende baby, dat is jouw belangrijkste taak voor nu.
• Beweeg je voeten als je draait om te voorkomen dat je je ruggengraat te veel verdraait. 
• Vermijd hakken – draag platte schoenen.
• Draag bij het boodschappen doen twee kleinere tassen in plaats van één grote.
• Gebruik zwangerschapskussens tijdens het slapen.
• Probeer een massage of een warm bad (niet te heet).

Als je echt veel last hebt, praat dan met je vroedvrouw voor meer tips en technieken. 

Zwanger en pijn in je onderbuik tijdens de eerste weken

Pijn in je onderbuik en krampen in de vroege zwangerschap kunnen zelfs de meest relaxte aanstaande moeders zorgen geven, vooral als je in het verleden een zwangerschapsverlies hebt gehad. Maar probeer niet in paniek te raken.

Buikkrampen en pijn zijn heel gewoon en meestal is er niets aan de hand. 

Tijdens de eerste twaalf weken zul je waarschijnlijk wat pijn hebben omdat je baarmoeder oprekt. Je banden rekken ook uit en de hormonen zijn hard aan het werk. Dit alles kan pijn en kramp veroorzaken. Deze pijn kan aanvoelen als een ‘steek’ aan de zijkant of als lichte menstruatiepijn. Als de pijn weggaat als je van houding verandert, rust, naar het toilet gaat of winden laat, is er waarschijnlijk niets aan de hand. 

Tegen het einde van je zwangerschap kun je ook menstruatie-achtige krampen voelen. Ook dit is waarschijnlijk niets om je zorgen over te maken. Als je je toch zorgen maakt, vertrouw dan op je gevoel. Bel je verloskundige en bespreek je zorgen. 

Zwangerschapsangst is helemaal niet fijn en een gesprek met een professional kan je geruststelling geven. Google je symptomen niet – we herhalen – NIET. Het is een mijnenveld van verkeerde informatie en het kan je in een neerwaartse spiraal doen belanden.

Hoe lang duren krampen in het eerste trimester?

Zwangerschapskrampen komen vaak voor in het eerste en tweede trimester. Het is onwaarschijnlijk dat je continue krampen hebt, maar ze komen en gaan omdat je lichaam continu verandert. 

Deze zwangerschapskrampen kunnen aanvoelen als menstruatiekrampen. Normale zwangerschapskrampen kunnen een paar minuten tot een paar uur duren. Meestal gaan ze weg als je van houding verandert, dus probeer niet te lang te zitten. 

Er is ook een andere pijn die bekend staat als ‘lightning scotch’ of elektrische vagina. Geweldige naam, vind je niet?

Het is een toepasselijke term omdat het verwijst naar snelle, intense pijn in je vagina. Het klinkt misschien eng, maar het is vooral gewoon vreemd. Veel vrouwen hebben een elektrische vagina zonder dat er iets ergs gebeurt, hoewel het moeilijk kan zijn om niet een gil te geven... hoop maar dat je niet in een belangrijke vergadering zit als het gebeurt! 

Zolang de pijn niet hevig is of gepaard gaat met bloedingen, is er waarschijnlijk geen reden tot onmiddellijke bezorgdheid.

Hoe kun je krampen tijdens de eerste weken van je zwangerschap verlichten?

Bestaat er verlichting van zwangerschapskrampen en -pijn? Of moet je de komende drie trimesters vooral jammerend doorkomen? Nee, gelukkig zijn er dingen die je kunt doen om je krampen te verlichten.

Vaak gaan krampen al weg als je even opstaat, van houding verandert, wat drinkt of rust. Je lichaam is slim en pijn is vaak een manier om te zeggen dat er iets dwars zit of dat je rust moet nemen.

Soms kan kramp ook een teken zijn dat je te gestrest bent. Neem een paar minuten voor jezelf om te ontspannen. Drink kruidenthee, mediteer of lees een boek. Je kunt ook even douchen, een korte wandeling maken of iets grappigs op tv kijken. 

‘s Avonds kun je ontspannen in een warm bad. Als je pijn hebt op een bepaalde plek kun je er een warme kruik op leggen. 

Let ook op dat je genoeg drinkt. 

Slapeloosheid en andere slaapproblemen tijdens het eerste trimester

Vanwege de rondspokende hormonen, ben je tijdens het eerste trimester waarschijnlijk ontzettend moe, maar kun je 's nachts misschien niet slapen. Helaas is dat heel normaal. 

Overdag kunnen de hoge progesteronlevels er ineens voor kunnen zorgen dat je supermoe bent. Progesteron is een belangrijk hormoon voor je cyclus, maar het kan je ook kalmeren en slaperig maken. Je kunt je zelfs zo uitgeput voelen dat je zeker weet dat je iets onder de leden hebt.

Maar opvallend genoeg kan progesteron er juist ook weer voor zorgen dat je 's nachts niet goed kunt slapen (waardoor je overdag nog weer vermoeider bent!).

Het enige wat je kunt doen is accepteren dat je lichaam hard werkt, en jezelf zoveel mogelijk rust te geven. Werkt huis, als dat kan, zodat je tussendoor even kunt rusten.

Wanneer bel je je vroedvrouw?

Hoewel zwangerschapskrampen en -pijn vaak niets zijn om je zorgen over te maken, moet je ze ook niet negeren. Let goed op je lichaam en bel onmiddellijk je verloskundige als je buikpijn gepaard gaat met een van de volgende symptomen: 

• bloedingen
• regelmatig krampen of benauwdheid
• vreemd uitziende vaginale afscheiding
• pijn of een branderig gevoel bij het plassen 

Ook als je pijn hevig is of niet weggaat nadat je een half uur of een uur hebt gerust, bel dan je verloskundige om je te laten controleren. Je hoeft nooit het gevoel te hebben dat je lastig bent, of dat je de tijd van een dokter verspilt.

Jouw gezondheid en die van je baby staat voorop. Geruststelling kan jou weer geruststellen en de stress verlichten en het vroegtijdig opsporing van problemen kan in sommige gevallen levensreddend zijn. 

Angst tijdens de zwangerschap

Angst tijdens de zwangerschap is heel gewoon. Elk pijntje of raar gevoel kan zorgen geven, vooral als het je eerste zwangerschap is en je niet weet wat je kunt verwachten of wat als ‘normaal’ wordt beschouwd. 

Als je bang bent en niet weet met wie je moet praten, neem dan contact op met je verloskundige en vraag om ondersteuning. En onthoud: je kunt ook met ons praten. Wij zijn er voor je.

Natuurlijke support voor een gezonde zwangerschap

Soms kan het voelen dat je vooral moet wachten tot die pijnen gewoon overgaan. Maar er zijn veel dingen die je kunt doen om toch het hef in eigen handen te nemen, denk bijvoorbeeld aan ondersteuning met supplementen.

1. Voeg een multivitamine met foliumzuur toe (vooral tijdens het eerste trimester). Foliumzuur is essentieel omdat het sommige belangrijke geboorteafwijkingen van de hersenen (anencefalie) en de ruggengraat (spina bifida) van de baby kan helpen voorkomen. De neurale buis vormt de vroege hersenen en wervelkolom. 

2. Zoek naar supplementen of een multivitamine met ijzer. IJzer draagt bij tot de normale vorming van rode bloedcellen en hemoglobine. Geen slecht idee, want een zwangere vrouw heeft ongeveer 45 procent meer bloed in haar lichaam.

3. Het is ook aan te raden om voldoende magnesium binnen te krijgen. Magnesium is een mineraal wat een belangrijke rol speelt bij de werking van het immuunsysteem, de spieren en de zenuwen. 

4. Overweeg supplementen die DHA (omega 3) bevatten. Deze gezonde vetten dragen bij aan de normale ontwikkeling van de ogen en hersenen van de foetus.

Ben je zwanger? En misschien een beetje onrustig? We begrijpen het. Als je vragen hebt over je levensstijl, voeding of supplementen, praat dan met ons team van experten. Wij zijn verloskundigen (en ook moeders!) en we staan voor je klaar.